Er Cof am Mei Jones

Tachwedd 2021

Roedd Mei yn un o hoelion wyth y byd celfyddydol yng Nghymru ali gyfraniad i’r theatr ac i’r sgrin fach heb-ei-hail. Er mai fel Wali Tomos y mae y rhan fwyaf yn ei gofio heddiw mae’n debyg, roedd yn gyfrifol am gronfa gyfoethog o waith ac yn medru pontio’r llon a’r lleddf, y digrif ar dwys yn ymddangosiadol ddi ymdrech, gan serennu mew ffilmiau a chyfresi ar y teledu ac ar ein Ilwyfannau.

Gyda Cwmni Bara Caws, mae’n debyg, y daeth ei dawn gynhenid i sgwennu sgriptiau i amlygrwydd am y tro cyntaf, ac with bori drwy archif y Cwmni rwy’n parhau i gael fy synnu gan ei weledigaeth theatrig (a esblygwyd ar y cyd â’r aelodau eraill), a’ eiriau ffraeth a bachog sydd bob tro – a hyd heddiw – n taro deuddeg.

Bu i rai o aelodau presennol y Cwmni gyd-weithio ag ef am flynyddoedd, argynyrchiadau mor amrywiol à Bargen, Bynsan Binc, Pawb a’i Fys, Chware Plant, lechyd Da, Tair Cainc a Hanner, heb sôn am y sioeau llai odd yn teithio iysgolion bryd hynny, ond ‘m rhan i, gweld y criw gwreiddiol yn cyflwyno Hwyliau’n Codi yn Neuadd Pantycelyn, Aberystwyth ddiwedd y 1970au agorodd fy llygaid i bosibiliadau cyffrous theatr yn yr iaith Gymraeg. Pent-wr o focus cardbord, y mymryn lleiaf o oleuadau, tamaid o gyrten a Mei yn perchnogir Ilwyfan.

Roedd yn berson deallus, ffraeth, carismataidd a heriol – byddai, a bydd, y celfyddydau’n dipyn tlotach hebddo.